Działo się w Wejherowie w 1952 roku – miasto w realiach Polski Ludowej

 Jak realizowano plan ziemniaczany w 1952 roku? Wejherowo i okolice w propagandzie gospodarczej Polski Ludowej.

W numerze 244 dziennika będącego organem Komitetu Wojewódzkiego PZPR z października 1952 roku jednym z ważnych tematów gospodarczych jest realizacja planu ziemniaczanego. Artykuł wpisuje się w charakterystyczną dla epoki narrację: produkcja rolna przestaje być prywatną sprawą gospodarzy, a staje się zadaniem państwowym, podlegającym ocenie, normom i meldunkom.

Wejherowo i powiat wejherowski w logice planu

Choć artykuł nie opisuje Wejherowa jako miasta wprost, odnosi się do powiatów Pomorza, które miały obowiązek wywiązać się z narzuconych zobowiązań dostawczych. W tym kontekście powiat wejherowski funkcjonuje jako element większej całości — obszar rolniczy, od którego oczekiwano terminowego i pełnego wykonania planu ziemniaczanego.

Język artykułu nie pozostawia wątpliwości: realizacja planu jest miarą postawy obywatelskiej, a opóźnienia lub niewykonanie norm traktowane są jako przejaw „niewłaściwego stosunku do obowiązków wobec państwa”. To charakterystyczne dla wczesnych lat PRL, gdy produkcja rolna była silnie podporządkowana presji administracyjnej i ideologicznej.

Meldunki, normy i mobilizacja wsi

Artykuł o ziemniakach operuje typowymi pojęciami epoki: plan, zobowiązania, mobilizacja, walka o wykonanie norm. Sukcesy są nagłaśniane, a niedociągnięcia piętnowane. Prasa nie opisuje indywidualnych gospodarstw ani realnych problemów wsi, lecz buduje obraz zbiorowego wysiłku, w którym każda gromada i każdy powiat mają „stanąć na wysokości zadania”.

Dla mieszkańców okolic Wejherowa oznaczało to bardzo konkretną rzeczywistość: obowiązkowe dostawy ziemniaków, kontrole oraz nacisk administracyjny, który coraz silniej wkraczał w codzienne życie rolników.

Wejherowo w cieniu gospodarki planowej

W tym numerze prasy partyjnej Wejherowo nie jest już miastem kupców, banków i ogłoszeń, jak w 1914 roku. Pojawia się — pośrednio — jako część zaplecza rolniczego Wybrzeża, podporządkowanego centralnemu planowaniu. Ziemniaki, podstawowy produkt żywnościowy, stają się symbolem tej zmiany: od lokalnej uprawy na potrzeby własne do elementu państwowego bilansu produkcji.

Z perspektywy Bedekera Wejherowskiego artykuł o realizacji planu ziemniaczanego jest ważnym świadectwem epoki. Pokazuje moment, w którym język władzy zastępuje język codzienności, a Wejherowo i jego okolice zostają wpisane w system gospodarki planowej Polski Ludowej.

Organ Komitetu Wojewódzkiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, nr 244, Gdańsk, 11–12 października 1952 r.